5 ila 11 yaş arası çocuklar için
aşı

Araştırmalara göre, reşit olmayanlarda hastaneye yatış oranı yüzde 0,3 ila 1,3 arasındadır, bu demektir ki istatistiksel olarak koronavirüs testi pozitif çıkan çocuk ve gençlerin yüzde 0,3 ila 1,3’ünü hastanede tedavi görüyor. Ancak bu rakamlarda, hastanede sadece Covid19 tedavisi göreni veya ikinci bir tanı ile hastanede tedavi gören çocuklar arasında ayrım yapılmamıştır.

5 ila11 yaş arası çocukların nadiren aşılı olması sebebiyle bu yaş grubunda enfeksiyonlar daha sık görülmektedir. Özellikle Omikron varyantı, çocuklarda da daha çok bulaşıcıdır. Güncel olarak Omikron varyantı ile enfekte olan çocuklarda ağır bir hastalık seyrine dair bulgular mevcut değildir.

PIM sendromu (Pediatrik İnflamatuar Multisistem Sendromu), korona enfeksiyonu geçiren çocuklarda, enfeksiyondan birkaç hafta sonra ortaya çıkabilen multiinflamatuar bir hastalıktır. PIMS, enfeksiyonun şiddetinden bağımsız olarak, yani korona enfeksiyonu hafif geçirilse de ortaya çıkabiliyor. Semptomlar özellikle ateş, karın ağrısı ve dayanıksızlıktır. ABD’den gelen güncel veriler, korona aşısının çocuklarda sadece korona enfeksiyonunun kendisine karşı koruma sağlamadığını, aynı zamanda enfeksiyondan sonra olası bir PIM sendromuna karşı da koruma sağladığını gösteriyor.

Şimdiye kadar çok fazla veri olmamakla birlikte çocuklarda genel olarak kabul edilmiş bir “Long-COVID” tanımı yoktur. Çocukların Long-COVID ile ilgili daha yüksek risk altında olduğuna dair kesin bulgular yok. Çocuklarda uzun süreli fiziksel kısıtlamalar nadiren ve daha çok PIM sendromundan sonra görülmüştür. COVID19’da psikososyal sonuçları ön plandadır. Bunlar hem komplikedir hem de zor tespit edilebiliyor. Şimdiye kadarki mevcut çalışmaların etkinliği sınırlıdır, çünkü kontrol gruplarıyla ilgili herhangi bir çalışma yoktur ve tanımlanan sonuçların ne kadarının hastalıkla ilgili olduğu veya pandeminin yol açtığı sonuçların ne kadarının sebep olduğu kısıtlamalar veya hastanede tedavi edilmeye bağlı olduğu belirsizdir.

Daimi Aşı Komisyonu (STIKO) bu yaş grubundaki çocukların aşılanması ile ilgili olarak, başka hastalığı olan çocukların ve çevrelerinde ağır bir hastalık seyri geçirme riski altında olan ve aşı ile yeterince korunamayan kişiler bulunan çocukların korona aşısı olmalarını tavsiye ediyor. Daimi Aşı Komisyonu (STIKO), kişisel istek ve doktor tavsiyesi üzerine hastalığı olmayan çocukların da aşılanmasını tavsiye ediyor. Bu durumda bu bir “etiket dışı kullanım” değil, aşının normal kullanımıdır, çünkü bu yaş grubundaki tüm çocuklar için onaylanmıştır.

Şu anda AB’de 5 ila 11 yaş arası çocuklar için sadece BioNTech/Pfizer’in özel dozlanmış aşısı onaylanmıştır. Bu aşının 5 ile 11 yaş arasındaki çocuklar için güvenliği onay sürecinde test edilmiş ve onaylanmıştır.

Hayır, 5 ila11 yaş arası çocuklara daha düşük dozda aşı yapılır (yetişkinlere uygulanan aşı etkin maddesinin üçte biri kadar).

Hastalıklar veya risk faktörleri örneğin: Tümör, şiddetli veya kontrolsüz astım, aşırı kilo, kardiyovasküler hastalıklar, diyabet, yüksek tansiyon, trizomi 21, pulmoner hipertansiyonlu kalp rahatsızlıkları ve başka nadir hastalıklar.
Bunlara, 17 Şubat 2022 tarihli Epidemiyolojik Bülten’in 7. sayfasında genel bir bakış bulabilirsiniz.

Daimi Aşı Komisyonu (STIKO) tavsiyelerinde, deneyime dayalı olarak, çok nadir yan etkilerin dahi güvenilir bir şekilde tespit edilebilmesi için daha kapsamlı verilerin ne kadar sürede elde edilebileceğini ve bu sırada aşılanmamış bir kişinin enfekte olması durumunda riskin ne kadar yüksek olduğunu dikkate almaktadır. Çocukların COVID-19 ’u ağır geçirme riski çok düşük olduğundan Daimi Aşı Komisyonu (STIKO), 5 ila 11 yaş arası çocukların aşılanması ile ilgili daha fazla veri elde edilene kadar beklenmesine karar verdi. Daimi Aşı Komisyonu (STIKO)’nun gönüllü üyeleri, tavsiyelerin basın bültenlerinde veya dergilerde yer alan makalelere göre değil, ancak baz alınan çalışmaların verileri mevcut olduğunda ve STIKO tarafından detaylı olarak incelenebildiğinde revize edilmesi için çalışmalarda kullanılan verileri titiz bir şekilde analiz ediyor.

Genel STIKO tavsiyeleri olmadan da aşağıdakiler geçerlidir: Aşı, Avrupa genelinde 5 ila 11 yaş arası tüm çocuklar için onaylanmıştır. Daimi Aşı Komisyonu (STIKO), aşının tavsiye edilmediği 5 ila 11 yaş arası çocukların da aşıdan tamamen soyutlanmasını önermiyor, bunun yerine ebeveynler isterlerse, çocuklarının doktor tavsiyesi ile aşılanabileceğini söylüyor.

Çocukların durumu yetişkinlere göre farklıdır. Çocukların COVID-19’u ağır geçirdiği nadir görülüyor. Birçok çocuk aynı anda COVID-19’a yakalansa bile, bunun hastanelerde aşırı bir yoğunluğa yol açması beklenemez. Aşağıdaki sebepler çocukların aşı olamasını gerektirebilir:

• Ağır hastalık vakaları nadir görülse de: Aşı olan çocuklar, ağır bir hastalık seyrine karşı daha iyi korunur.
• Çocuğun çevresinde aşıyla etkili bir şekilde koruyamayan kişiler varsa (örneğin aşıya karşı olumsuz reaksiyon gösteren, ağır bir hastalık seyri geçirme riskiyle karşı karşıya olan kişiler) aşı ile, çocuğun bu kişileri enfekte etme riski azaltılabilir.
• Ayrıca enfekte kişilerle temas eden bir çocuğun tüm aşıları yapılmışsa, aşı olduktan sonraki ilk 3 ay karantina zorunluluğundan muaftır.

Çocuklarda hastalığı ağır geçirme riski oldukça nadir olduğundan ve çocuklar ve gençler şu anda sık sık test edildiğinden öncelikle Daimi Aşı Komisyonu (STIKO)'nun çocukların aşılanması ile ilgili daha fazla test yapmasını beklemek anlaşılır bir şeydir.

Aşılanan çocuklarda ve gençlerde tipik aşı reaksiyonları görülebilir, ancak bunlar genellikle bir ila üç gün sonra sonuçsuz azalır. Örneğin enjeksiyon yerinde ağrı, ateş, titreme ve baş ağrısı gibi. Bu aşı reaksiyonları, yetişkinlerde yapılan klinik çalışmalardan bilinmekle birlikte şimdiye kadar çocuklarda çok daha hafif gözlemlenmiştir.

ABD’de şimdiye kadar yaklaşık 9 milyon 5 ila 11 yaş arası Biontech/Pfizer’in çocuk dozu ile aşılandı. Ağır yan etkiler çok nadiren gözlemlenmiştir. Aşının sonucu olarak kalp kası iltihabının gelişmesi riski, gençlere göre yine önemli ölçüde daha düşük ve özellikle korona enfeksiyonu geçirme durumuna göre çok daha düşüktür: ABD’de aşıların yan etkilerinin bildirildiği VAERS rapor sistemine göre, bu yaş grubunda yaklaşık 9 milyon aşı olan kişiden 12’inde kalp kası iltihabı vakasına rastlanmıştır ve hepsi de hafif atlatmıştır. Başka daha ağır yan etkiler daha nadir bildirilmiştir. Çoğu vakada aşı çocuklar tarafından çok iyi tolere edilmiştir.

Aşının etki şekli nedeniyle uzun vadeli veya geç etkiler beklenmemektedir. Aşı vücuttan birkaç saat ila gün içinde tamamen atılır. İstenmeyen yan etkiler, çıksa bile aşıdan kısa bir süre sonra ortaya çıkar. Bazen aşıların çok nadir yan etkileri daha sonra ortaya çıkabiliyor, çünkü ancak yeterli sayıda vaka incelendikten sonra dikkat çekiyorlar. Sadece 50.000 vakadan 1’inde ortaya çıkan bir yan etki, (örneğin çocuk aşısının onay sürecinde) sadece 5.000 vaka incelenirse keşfedilemez. Sadece ABD’de aşı olan yaklaşık 9 milyon çocuğun mevcut verilerinde, bugüne kadar çocuklarda belirli yan etkilerin daha sık görüldüğüne dair bir bilgi yoktur.

Hayır. Aşının erkekleri/genç erkeklerin üreme gücü veya kadınların/genç kızların doğurganlığı üzerinde olumsuz bir etkisi olmadığı kanıtlanmıştır. Bu henüz ergenliğe girmemiş ve girmiş erkek ve kız çocukları için de geçerlidir.

Evet, özellikle Omikron varyantının aşıyı atlatabileceğine dair bulgular mevcut. Ancak aşı, enfeksiyon durumunda kişisel virüs yükünü azaltır. Aşı olan bir kişinin, enfekte olması durumunda hastalığı başka insanlara bulaştırma olasılığı daha düşüktür. Ayrıca aşı ağır bir hastalık seyrine ve komplikasyonlara karşı da koruma sağlıyor.

Hayır, uyarlanmış bir aşı beklemek mantıklı değildir. Gerçekçi olmak gerekirse, yetişkinler için 2022 baharından önce gelmeyecek ve çocuklar için uyarlanmış bir aşının çıkması muhtemelen daha da uzun sürecektir. Uyarlanmış bir aşı çıkana kadar bir çocuğun enfekte olma riski (özellikle Omikron varyantının yayılma gücü göz önüne alınırsa) çok yüksek.

İnaktif aşılar öncelikle yetişkinler için ve yeterli çalışmalar mevcutsa, daha sonraki adımlarda çocuklar için onaylanır. Protein bazlı Nuvaxovid (Novavax) aşısı güncel olarak 18 yaş ve üzeri kişiler için onaylanmıştır. Aşıların, BioNTech/Pfizer’in halihazırda onaylanmış çocuk aşısında olduğu gibi, çocuklar için kısa vadede onaylanması ve çocukların güvenliği için yeterince verilerin sağlanması beklenemez. Şimdiye kadar elde edilen bulgulara göre, inaktif aşıların, BioNTech/Pfizer’in halihazırda onaylanmış çocuk aşısına göre etkinlik veya güvenlik açısından bir avantaj sağlayacağı varsayılmamaktadır. Ayrıca, bir çocuğun, kendi yaş grubu için inaktif aşının onaylanmasından önce koronaya yakalanma riski yüksektir. Bu nedenle, aşı olmaya karar verdiyseniz, çocuklar için inaktif bir aşının onaylanmasını beklemek için hiçbir neden yoktur. Onaylanmış bir mRNA aşısı da canlı bir aşı değildir çünkü bunda üreme patojenleri kullanılmaz. mRNA prensibine göre çalışan aşılar, daha çok ölü ve canlı aşıların avantajlarını birleştirir ve çok önemli dezavantajları da yoktur.

5 ila 11 yaş arası çocuklarda iki doz aşı güçlü bir aşı koruması sağlamaktadır. 5 ila 11 yaş arası çocuklar için şu ana kadar sadece iki doz aşı onaylanmıştır, hatırlatma aşısı onaylanmamıştır. Gelecekte 12 yaş altındaki çocuklara da belli bir süre sonra üçüncü dozun yapılıp yapılmayacağına, bu yaş grubunda bağışık kalma süresinin ne kadar sürdüğüne dair yeterince veri mevcut olduğunda karar verilebilir. Şu anda birinci ve ikinci doz aşılarını olan çocuklar mevcut bilgilere göre hatırlatma aşı olmadan da önümüzdeki aylarda iyi korunacaktır.

Enfeksiyon yeni ise, bağışık olduğu varsayılabilir. Delta varyantı ile enfekte olduktan sonra çocuğun Omikron varyantı ile bir enfeksiyona karşı da korunup korunmadığı konusuna şu anda henüz bir açıklık getirilemiyor. Eğer enfeksiyonu geçireli çok olduysa, bağışıklık azalmış olabilir. Böyle bir durumda hastalığı olan çocukların aşı olması özellikle anlamlıdır. Enfeksiyon ile aşı arasında üç aylık bir süre geçmesi önerilir.

Çocukların da bu karara katılma hakkı vardır ve gelişim durumlarına göre kendilerini ilgilendiren kararlarda onlara da söz hakkı verilmelidir. Ancak, bir çocuğun aşı olup olmayacağına çocuk değil, ebeveynler karar verir. Çocukların da anlayabileceği aşı ile ilgili sorulara cevap niteliği taşıyan özel materyalleri örneğin, Federal Sağlık Bakanlığı’nın sayfalarında logo!nun ana sayfasında ve burada indirme kısmında bulabilirsiniz.

Çocuk doktorları, çocukların aşılanması konusunda ilk irtibata geçilecek kişilerdir. Birçok çocuk doktoru, Daimi Aşı Komisyonu (STIKO) tarafından tavsiye dildiği gibi, ebeveynlerin isteğine göre 5 ila 11 yaş arası çocukları aşılamaktadır. Çocuklar aşı merkezlerinde veya aşı kampanyaları kapsamında da çocuklar için özel aşı kampanyalarından yararlanabilir. Aşı kampanyaları ile ilgili genel bir bakış dranbleiben-bw.de sayfasında bulunur. Burada çocuklara özel aşı kampanyalarını da arattırabilirsiniz.

Evet. Çocukların aşı olabilmesi için yasal velinin onay beyanı gereklidir; sadece ergenliğe (yaklaşık 14 yaş) girmiş çocukların/gençlerin kendi kararlarını verebileceği durumlar olabilir. Ortak bir velayet durumunda her iki ebeveyn in onay vermesi gerekir. Velayet tek bir ebeveynde ise, ikinci bir imzaya gerek yoktur.

Her aşı için dijital bir aşı kartı düzenlenir. Bu kartı ebeveynler akıllı telefonlarındaki Korona Uyarı Uygulaması (Corona-Warn-App) veya CovPass-App ile yükleyebilirler. QR kodlu dijital aşı kartı kağıt olarak da geçerlidir. Eczanelerin çıkarttığı aşı kartları da vardır (ücretli). Bu, cep telefonu olmayan çocukların aşı kartlarını yanlarında taşıyabilmeleri için ek bir olanak.

İki doz aşı olmuş ve kendi testi pozitif çıkmayan kişiler temaslı olduklarında, son aşıdan sonra 3 ay geçmediyse, karantina zorunluluğundan muaftır. Bu iki doz aşı olmuş çocuklar için de geçerlidir. Karantina yükümlülüğüne ilişkin güncel mevzuatı örneğin burada bulabilirsiniz.

Aşıları tam olan çocuklar, son aşıdan sonra 3 ay geçmediyse, test zorunluluğundan muaftır. Ancak, gönüllü olarak test olmaları için onlara haftada iki hızlı test verilir.

Evet; yetişkinler için geçerli olan düzenlemeler geçerlidir: karantina muafiyeti, aşıların tam olduğu yetkili makamlara kanıtlandığı andan itibaren yürürlüğe girer.

Hayır. Çocuğunuzun aşı olmasında, çocuğunuz için en iyi olan önemlidir. Yasalar, çocukların aşı olmadan da kurumlara ve etkinliklere devam edebilmelerini sağlar.